De Nederlandse Bisschoppenconferentie maakt een voorbede beschikbaar om te bidden voor het conclaaf dat op woensdag 7 mei begint. In het conclaaf kiezen de kardinalen uit hun midden een nieuwe paus als opvolger van paus Franciscus die op maandag 21 april overleed. Het college van kardinalen, in het Vaticaan bijeen, vraagt ook met nadruk om gebed van alle gelovigen voor het conclaaf.
De voorbede die de Bisschoppenconferentie beschikbaar maakt voor de vieringen voorafgaand en tijdens het conclaaf kan uiteraard ook thuis worden gebeden. Het gebed gaat als volgt:
Voor de kardinalen die in conclaaf bijeen zijn in Rome,
dat ze, gedragen door het gebed van de gelovigen,
betrouwbare getuigen zijn van de christelijke hoop en
dat ze zich laten leiden door de Heilige Geest
om de nieuwe paus aan te wijzen die de gelovigen onderricht in de deugd
en hun harten vervult met de waarheid van het Evangelie.
Over het conclaaf
De verkiezing van een nieuwe paus tijdens het conclaaf vindt plaats in de Sixtijnse Kapel in het Vaticaans Apostolisch Paleis, die volledig afgesloten blijft totdat het conclaaf is afgelopen. Gedurende het hele verkiezingsproces moeten de kardinalen zich onthouden van het sturen van brieven, het voeren van gesprekken, inclusief telefoongesprekken, behalve in gevallen van extreme urgentie. Het is hen niet toegestaan berichten van welke aard dan ook te verzenden of te ontvangen, kranten of tijdschriften van welke aard dan ook te ontvangen, of radio- of televisie-uitzendingen te volgen.
Om geldig een nieuwe paus te kiezen, is een twee derde meerderheid van de stemmen vereist. Als het totaal aantal stemmen niet deelbaar is door drie, dan is een extra stem noodzakelijk. Als het stemmen op de middag van de eerste dag begint, is er slechts één stemronde. Op de volgende dagen worden twee stemronden gehouden in de ochtend en twee in de middag.
Nadat de stemmen zijn geteld, worden alle stembiljetten verbrand. Als de stemming geen uitsluitsel gaf, stoot een schoorsteen boven de Sixtijnse Kapel zwarte rook uit. Als er een paus wordt gekozen, komt er witte rook uit de schoorsteen.
Mocht er na drie dagen geen overeenstemming zijn, dan is een pauze van maximaal één dag toegestaan voor gebed, vrije discussie tussen de kardinalen en een spirituele aansporing door de kardinaal proto-diaken (kardinaal Dominique Mamberti).
Wat gebeurt er onmiddellijk nadat een nieuwe paus is gekozen?
Zodra de kardinalen een nieuwe paus hebben gekozen, worden de secretaris van het College van Kardinalen en de meester van de pauselijke liturgische vieringen naar de Sixtijnse Kapel geroepen. De deken van het College, kardinaal Giovanni Battista Re, spreekt namens allen en vraagt de instemming van de gekozen kandidaat met de volgende woorden: “Aanvaardt u uw canonieke verkiezing tot paus?” Als hij toestemming krijgt, vraagt hij: “Hoe wilt u genoemd worden?”
Vanaf dit moment verwerft de nieuwgekozen paus het volledige en hoogste gezag over de universele Kerk. Het conclaaf eindigt onmiddellijk op dit moment. De kardinalen brengen dan hulde en zweren gehoorzaamheid aan de nieuwe paus onder dankzegging aan God. De kardinaal proto-diaken verkondigt vervolgens aan de gelovigen de verkiezing en de naam van de nieuwe paus met de beroemde regel: “Annuntio vobis gaudium magnum; Habemus Papam.”
Onmiddellijk daarna geeft de nieuwe paus de apostolische zegen Urbi et Orbi vanuit de loggia van de Sint-Pietersbasiliek. De laatste stap die nodig is, is dat na de plechtige inauguratie van het pontificaat de nieuwe paus formeel bezitneemt van de patriarchale aartsbasiliek van Sint-Jan van Lateranen.
Aanwezig bij het conclaaf
Het conclaaf dat op 7 mei van start gaat, zal minder eurocentrisch zijn dan het ooit geweest is. De in totaal 135 kiesgerechtigde kardinalen komen uit 71 verschillende landen verspreid over de vijf continenten. Meer dan driekwart van hen (108) werd benoemd door paus Franciscus, terwijl 22 werden gecreëerd door Benedictus XVI en vijf door Johannes Paulus II. Deze laatsten, de ‘veteranen’ van het conclaaf zijn de Franse kardinaal Philippe Barbarin, de Kroatische kardinaal Josip Bozanić, kardinaal Vinko Puljić uit Bosnië en Herzegovina en kardinaal Peter Turkson uit Ghana. Vanuit Nederland neemt kardinaal Eijk (op de foto in het rood) deel aan het conclaaf. Hij werd kardinaal gecreëerd door paus Benedictus XVI.
Europa heeft nog steeds een belangrijk gewicht in het College van Kardinalen. Het oude continent wordt vertegenwoordigd door 53 kiesgerechtigde kardinalen. Daarnaast zijn er 37 kardinalen uit Amerika, 23 uit Azië, 18 uit Afrika en 4 uit Oceanië. Wat betreft de leeftijd van de verkozenen, de jongste kardinaal in het College is de Australische, in Oekraïne geboren Mikola Bychok, 45 jaar oud, terwijl de oudste de Spanjaard Carlos Osoro Sierra is, 79 jaar oud.
Er is op vrijdag 25 april om 19.00 uur een diocesane herdenkingsviering in de St. Catharinakathedraal (Lange Nieuwstraat 36 Utrecht). Hoofdcelebrant is mgr. Woorts, aangezien kardinaal Eijk dan al in Rome is voor de uitvaartmis van paus Franciscus.
